Rośliny białkowe

Badania prowadzone w latach 2011-2020 finansowane były przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Projekt realizowany był we współpracy z Wydziałem Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii UPP, Wydziałem Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach UPP, Instytutem Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, Instytutem Technologiczno-Przyrodniczym PiB w Falentach i Instytutem Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PiB w Puławach. Badania początkowo realizowano w ramach tematu (2011-2015): Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju produkcji, infrastruktury rynku i systemu obrotu, a także opłacalności wykorzystania roślin strączkowych na cele paszowe w Polsce. Następnie badania te kontynuowano w latach 2016-2020 w ramach tematu Doskonalenie i rozwój systemu rynkowego obrotu surowcami rodzimych roślin białkowych poprzez komercjalizację produktów, wykreowanie modelowej, stymulującej rozwój popytu na rodzime rośliny białkowe, strategii biznesowej kreatora rynku, a także monitorowanie i prognozowanie skutków ekonomiczno-finansowych podmiotów uczestniczących w rynku rodzimych roślin białkowych.

Główny problem badań choć istotny dla całej Unii Europejskiej to koncentrował się na sytuacji w kraju, gdzie rynek paszowy był w wysokim stopniu zglobalizowany. Wskazywał na to udział korporacji międzynarodowych w wielkości sprzedaży pasz na krajowym rynku na poziomie 55,7%. Do produkcji pasz wykorzystywano białko roślinne w 80% pochodzące z importowanej, genetycznie modyfikowanej śruty sojowej. Sytuacja taka rodziła negatywne i niebezpieczne konsekwencje dla polskiego rolnictwa w tym przede wszystkim:

- zagrożenie dla bezpieczeństwa kraju w zakresie dostaw paszowego białka roślinnego wynikające z marginalizacji produkcji i rynku rodzimych roślin białkowych,

- odejście w rolnictwie od zasady zrównoważonego rozwoju i dominacja monokultur zbożowych.

Cel założonych badań dotyczył opracowania systemów zmierzających do odbudowy rynku i wykorzystania rodzimych źródeł białka roślinnego na cele paszowe.

W ramach badań wykazano, że udział wykorzystania rodzimego białka roślinnego na poziomie 50% w strukturze produkcji pasz będzie wystarczający dla spełnienia warunku bezpieczeństwa kraju w tym zakresie. Osiągnięcie takiego poziomu produkcji wymagało podjęcia działań z jednej strony motywujących producentów rolnych do zintensyfikowania produkcji, a jednocześnie zwiększenia podaży nasion roślin białkowych. Z drugiej strony podejmowano działania zachęcające przemysł paszowy do zwiększenia popytu na ten surowiec. Wymagało to również stworzenia organizacji rynku zapewniającej integrację i koncentrację mocno rozdrobnionej produkcji roślin białkowych w Polsce.